معرفي 10 ارز ديجيتال به غير از بيت كوين

در اين مقاله به معرفي 10 ارز ديجيتال  به غير از بيت كوين ميپردازيم اما همان گونه كه ميدانيم ، بيتكوين فقط يك پيشگام نبوده است كه موجي از ارزهاي ديجيتال ساخته‌شده بر روي يك شبكه همتا به همتاي (peer-to-peer) فاقد مركز را آغاز كند. بلكه بيتكوين عملا به استانداردي براي ارزهاي ديجيتال تبديل شده است و الهام‌بخش دنباله‌روها و نسخه‌هاي بعدي زيادي بوده است.

يك ارز ديجيتال به طور كلي پول مجازي يا ديجيتال است كه شكل توكن يا coin (سكه) به خود مي‌گيرد.

علاوه بر اين، حوزه ارزهاي ديجيتال در يك دهه‌اي كه از عمر آن مي‌گذرد گسترش فراواني پيدا كرده است و ممكن است همين فردا يك ارز ديجيتال جديد وارد بازار شود.

بيتكوين از نظر سرمايه‌گذاري، تعداد كاربرها و محبوبيت همچنان در مقام اول ارزهاي ديجيتال قرار دارد.

ارزهاي مجازي مثل اتريوم و XRP كه بيشتر براي راه حل‌هاي تجاري به كار گرفته مي‌شوند هم رواج پيدا كرده‌اند.

بعضي از آلتكوين‌ها به دليل ويژگي‌هاي استثنايي و پيشرفته‌اي كه دارند بر بيتكوين ترجيح داده شده‌اند.

ارزهاي ديجيتال چه هستند؟

قبل از اينكه بعضي از جايگزين‌هاي بيتكوين را بررسي كنيم اجازه بدهيد عبارت‌هايي مثل ارز ديجيتال و آلتكوين را تعريف كنيم. يك ارز ديجيتال به طور كلي پول مجازي يا ديجيتال است كه شكل توكن يا coin (سكه) به خود مي‌گيرد. اگرچه بعضي از ارزهاي ديجيتال با استفاده كارت‌هاي اعتباري يا پروژه‌هايي ديگر وارد دنياي واقعي شده‌اند ولي بيشتر آنها همچنان غيرقابل‌لمس هستند.

كلمه cryptocurrency يا همان ارز ديجيتال از دو بخش crypto و currency (ارز) تشكيل شده است. crypto به رمزنگاري (cryptography) پيچيده اشاره مي‌كند كه امكان ايجاد و پردازش ارزهاي ديجيتال و تراكنش‌هاي آنها در يك سيستم فاقد مركز را فراهم مي‌كند. در كنار ويژگي مهم رمزنگاري در اين ارزها يك تعهد مشترك به فاقد مركز بودن در بين آنها وجود دارد. ارزهاي ديجيتال معمولاً به عنوان كد توسط تيم‌هايي ايجاد مي‌شوند كه مكانيسم‌هايي براي نشر (اغلب، البته نه هميشه، از طريق فرايندي به اسم «استخراج» يا mining) و كنترل را در اين كدها جاسازي مي‌كنند.

ارزهاي ديجيتال تقريبا هميشه به صورتي طراحي شده‌اند كه از دستكاري و كنترل دولت‌ها آزاد باشند، اگرچه با افزايش محبوبيت آنها اين بعد حياتي از اين صنعت مورد انتقادهاي فراواني قرار گرفته است. به طور كلي به ارزهايي كه بعد از بيتكوين به وجود آمدند آلتكوين (altcoin) مي‌گويند كه هميشه تلاش كرده‌اند خود را به عنوان نسخه‌اي اصلاح‌شده و بهبوديافته از بيتكوين معرفي كنند. اگرچه استخراج كردن بعضي از اين ارزهاي ديجيتال از بيتكوين آسان‌تر است ولي استفاده از آنها داراي ريسك بيشتري است، از جمله ريسك ميزان پايين‌تري از نقدينگي، پذيرش و حفظ ارزش.

در ادامه بعضي از ارزهاي ديجيتال به جز بيتكوين را بررسي مي‌كنيم. اول بايد عنوان كنيم كه فهرستي اين چنيني قطعا فهرستي جامع نيست. از دلايل مهم اين موضوع اين است كه تا ژانويه ???? بيش از ???? ارز ديجيتال وجود داشته‌اند، و بسياري از اين توكن‌ها يا سكه‌ها از محبوبيت زيادي در بين حاميان و سرمايه‌گذاران خود برخوردار هستند (هر چند در بعضي موارد تعداد آنها كم است).

علاوه بر اين، حوزه ارزهاي ديجيتال هميشه در حال گسترش بوده است و ممكن است همين فردا يك ارز جديد وارد بازار شود. اگرچه بيتكوين عمدتا به عنوان پيش‌درآمد ارزهاي ديجيتال شناخته مي‌شود ولي تحليل‌گرها رويكردهاي زيادي را براي ارزيابي توكن‌هايي به جز بيتكوين اتخاذ كرده‌اند. براي مثال آنها اهميت زيادي براي رده‌بندي سكه‌ها بر اساس ارزش بازار (market cap) قائل هستند. ما اين فاكتور را مد نظر قرار داده‌ايم ولي دلايل ديگري هم وجود دارد كه چرا يك توكن ديجيتال مي‌تواند در اين فهرست قرار بگيرد.

?. اتريوم (Ethereum (ETH))

اتريوم، اولين جايگزين بيتكوين در فهرست ما يك پلتفرم نرم‌افزاري فاقد مركز است كه ساخت و اجراي قراردادهاي هوشمند (Smart Contracts) و برنامه‌هاي فاقد مركز (Decentralized Applications (DApps)) را بدون هرگونه وقفه، كلاهبرداري يا كنترل و مداخله يك طرف سوم فراهم مي‌كند. برنامه‌هاي اتريوم بر روي توكن رمزنگاري‌شده مخصوص همين پلتفرم، يعني اتر، اجرا مي‌شوند. توسعه‌دهنده‌ها از اتريوم براي اجراي برنامه‌هاي خاص استفاده مي‌كنند و حالا سرمايه‌گذارها به دنبال خريد ديگر ارزهاي ديجيتال با استفاده از اتر هستند. اتر، كه در سال ???? شروع شد، در حال حاضر دومين ارز ديجيتال بزرگ بعد از بيتكوين است، اگرچه فاصله زيادي بين آنها وجود دارد. تا ژانويه ???? ارزش بازار اتر تقريبا يك دهم بيتكوين است.

در سال ???? اتريوم يك پيش‌فروش را به اجرا گذاشت كه استقبال بسيار زيادي از آن شد؛ اين موضوع به آغاز عصر عرضه كد اوليه (initial code offering يا ICO) كمك كرد. بر اساس ادعاي اتريوم از اين پلفرم مي‌توان براي «كدگذاري كردن، مركززدايي كردن، ايمن كردن و داد و ستد كردن هر چيزي استفاده كرد». بعد از حمله به DAO در سال ????، اتريوم به دو بخش اتريوم و اتريوم كلاسيك (Ethereum Classic (ETC)) تقسيم شد. تا ? ژانويه ???? اتريوم داراي ارزش بازار ??.? ميليارد دلار و ???.??.? دلار در هر توكن بوده است.

?. ريپل (Ripple (XRP))

ريپل يك شبكه تسويه جهاني است كه امكان پرداخت‌هاي فوري، مطمئن و كم‌هزينه بين‌المللي را فراهم كرده است. ريپل كه در سال ???? آغاز شد «بانك‌ها را قادر مي‌سازد تا پرداخت‌هاي بين‌المللي را با شفافيتي كامل و هزينه‌اي پايين انجام دهند». منحصربه‌فرد بودن دفتر كل ريپل اين است كه به استخراج كردن نيازي ندارد. در واقع تمام توكن‌هاي ريپل قبل از آغاز به كار آن استخراج شده بودند، به اين معني كه خبري از اتشار ريپل جديد نيست، بلكه فقط عرضه و نقل و انتقال ريپل از بازار تقاضا انجام مي‌شود. اين تفاوت اصلي ريپل با بيتكوين و ديگر آلتكوين‌ها است. چون ساختار ريپل به شكلي است كه به استخراج كردن نيازي ندارد، به قدرت محاسباتي چنداني نياز ندارد و تأخير در شبكه را به حداقل مي‌رساند.

تاكنون ريپل به موفقيت تجاري مد نظر دست يافته است؛ اين ارز همچنان يكي از جذاب‌ترين ارزهاي ديجيتال در بين مؤسسات مالي سنتي است كه به دنبال ايجاد انقلاب در پرداخت‌هاي بين‌المللي هستند. همچنين ريپل از نظر ارزش بازار سومين ارز ديجيتال در جهان است. تا ? ژانويه ????، ريپل داراي market به ارزش ?.? ميليارد دلار و ?.??.? دلار در هر توكن بوده است.

?. ليتكوين (Litecoin (LTC))

ليتكوين كه در سال ???? آغاز شد از اولين ارزهاي ديجيتال است كه در مسير بيتكوين قدم گذاشت و اغلب از آن به عنوان «نقره در برابر طلاي بيتكوين» ياد شده است. اين ارز توسط چارلي لي (Charlie Lee) از فارغ‌التحصيلان MIT و مهندس سابق گوگل طراحي شد. ليتكوين بر مبناي يك شبكه پرداخت منبع باز (open-source) جهاني است كه هيچ مرجع مركزي آن را كنترل نمي‌كند و از «scrypt» براي تضمين فعاليت خود استفاده مي‌كند. اگرچه ليتكوين از بسياري جهات شبيه ليتكوين است ولي سرعت توليد بلوك بيشتري دارد و در نتيجه زمان تأييد تراكنش در آن بالاتر است. علاوه بر توسعه‌دهنده‌ها، تاجران هم در حال پذيرفتن ليتكوين هستند. تا ? ژانويه ???? ليتكوين داراي ارزش بازار ?.? ميليارد دلار و ??.?? دلار در ازاي هر توكن بوده است، كه آن را به ششمين ارز ديجيتال در جهان تبديل كرده است.

?. تثر (Tether (USDT))

تثر اولين و محبوب‌ترين گروه ارزهاي ديجيتال موسوم به stablecoins است، ارزهايي كه مي‌خواهند ارزش بازار خود را در يك ارز يا نقطه مبناي خارجي تثبيت كنند تا از طريق باعث كاهش نوسانات شوند. چون بيشتر ارزهاي ديجيتال، حتي بيتكوين، دوره‌هاي متعددي از نوسانات چشمگيري را تجربه كرده‌اند، تثر و ديگر stablecoins تلاش دارند نوسانات قيمت را كاهش دهند تا كاربراني كه بيشتر محتاط هستند را به خود جذب كنند.

تثر كه در سال ???? شروع شد خود را به عنوان «يك پلتفرم مبتني بر بلاكچين» توصيف مي‌كند كه «براي تسهيل استفاده از ارزهاي بي‌پشوانه به شيوه‌اي ديجيتال طراحي است». اين ارز به افراد اجازه مي‌دهد تا از شبكه بلاكچين و فناوري‌هاي مرتبط براي انجام تراكنش‌هاي ارزهاي سنتي و در عين حال به حداقل رساندن نوسانات و پيچيدگي موجود در ارزهاي ديجيتال استفاده كنند». تا ? ژانويه ????، تثر چهارمين ارز ديجيتال از نظر ارزش بازار بود، با market ?.? ميليارد دلار و ?.??.?? دلار در هر توكن.

?. بيتكوين كش (Bitcoin Cash (BCH))

بيتكوين كش جايگاه ويژه‌اي در تاريخ آلكوين‌ها دارد چون از اولين و موفق‌ترين انشعابات سخت (hard forks) بيتكوين است. در جهان ارز ديجيتال، يك انشعاب در نتيجه بحث‌ها و اختلافات بين توسعه‌دهنده‌ها و استخراج‌كننده‌ها اتفاق مي‌افتد. به علت ماهيت فاقد مركز ارزهاي ديجيتال، تغييرات گسترده در كد زيربنايي توكن يا سكه مد نظر بايد بر اساس يك توافق صورت بگيرد؛ مكانيسم لازم براي اين فرايند بستگي به ارز ديجيتال دارد.

وقتي گروه‌هاي مختلف نمي‌توانند به توافق برسند ارز ديجيتال بعضي وقت‌ها تقسيم مي‌شود، كه در آن ارز اصلي به كد اصلي وفادار مي‌ماند و ارز ديگر با كپي‌برداري از آن به عنوان يك نسخه جديد و تغييراتي كامل در كد آن وارد عمل مي شود. بيتكوين كش در نتيجه يكي از اين تقسيم‌ها در آگوست ???? شروع به كار كرد. بحث و اختلافي كه منجر به ايجاد بيتكوين كش شد به مسئله مقياس‌پذيري (scalability) مربوط مي‌شد؛ شبكه بيتكوين محدوديت سفت و سختي بر روي اندازه بلوك‌ها اعمال كرده است: ? مگابايت. بيتكوين كش اندازه بلوك را از ? مگابايت به ? مگابايت افزايش مي‌دهد، با اين ايده كه بلوك‌هاي بزرگتر منجر به سرعت بخشيدن به زمان تراكنش مي‌شود. از تغييرات ديگر در اين ارز حذف پروتكل Segregated Witness است كه فضاي بلوك را تحت تأثير قرار مي‌دهد. تا ژانويه ???? بيتكوين كش داراي ارزش بازار ?.? ميليارد دلار و ارز توكن آن ???.??.?? دلار بوده است.

?. ليبرا (Libra (LIBRA))

يكي از هيجان‌انگيزترين ارزهاي ديجيتال ليبرا است كه تا ژانويه ???? هنوز منتشر نشده است. در اواسط ???? شايعه شد كه فيسبوك، غول شبكه‌هاي اجتماعي، در حال توسعه ارز ديجيتال خود است. با توجه به گسترش فيسبوك در سراسر جهان و پتانسيل حجم بالاي تبادلات در اين پلتفرم، دنياي ارز ديجيتال مدت‌ها است حدس مي‌زند كه اين پلتفرم ممكن است توكن مخصوص خود را منتشر كند.

در ?? ژوئن ???? شايعه‌ها تأييد شد و فيسبوك گزارش ليبرا را منتشر كرد. زمان احتمالي انتشار توكن اواخر ???? است و فيسبوك متعهد شده است تا تمام موانع قانوني را قبل از عرضه آن برطرف كند. گروه خدمات مالي كاليبرا (Calibra) كه از مؤسسات تابع فيسبوك است بر بخشي از اين پروژه نظارت خواهد داشت. ليبرا مطمئنا توجهات زيادي را در داخل و خارج از حوزه ارزهاي ديجيتال به خود جلب خواهد كرد.

?. مونرو (Monero (XMR))

مونرو يك ارز ايمن، داراي حريم شخصي و غيرقابل‌رديابي است. اين ارز ديجيتال منبع باز در آوريل ???? منتشر شد و توجهات زيادي را در جامعه ارز ديجيتال به خود جلب كرده است. توسعه اين ارز ديجيتال كاملا بر اساس كمك‌هاي مردمي و توسط افراد عادي بوده است. اين ارز با توجهي ويژه به تمركززدايي و مقياس‌پذيري منتشر شده است و با استفاده از تكنيك خاصي به نام «ring signatures» حفظ حريم شخصي را تضمين مي‌كند.

با اين تكنيك در ظاهر گروهي از امضاهاي رمزنگاري‌شده حاوي حداقل يك شركت‌كننده واقعي وجود دارد، اما چون همه معتبر به نظر مي‌رسند نمي‌توان آن را از بقيه جدا كرد. به دليل چنين مكانيسم امنيتي بسيار ايمن، مونرو به شهرت بدي دست پيدا كرده است و به عمليات‌هاي جنايتكارانه در سراسر جهان نسبت داده شده است. در هر حال نمي‌توان انكار كرد كه مونرو پيشرفت‌هاي فني مهمي را وارد عرصه ارزهاي ديجيتال كرده است. تا ژانويه ????  ارزش بازار مونرو ???.? ميليون دلار و ارزش هر توكن آن ??.??.?? دلار بوده است.

?. EOS (EOS)

‍EOS كه در سال ???? منتشر شد توسط يكي از پيشگامان ارزهاي ديجيتال دن لاريمر (Dan Larimer) ايجاد شد. لاريمر قبل از كار بر روي EOS، صرافي تبادل ارز ديجيتال Bitshares و همچنين پلتفرم شبكه اجتماعي مبتني بر بلاكچين با نام Steemit را بنيانگذاري كرد. مثل ديگر ارزهاي ديجيتال در اين فهرست، EOS بعد از اتريوم طراحي شد، بنابراين پلتفرمي را ارائه مي‌دهد كه توسعه‌دهنده‌ها بر روي آن برنامه‌هاي فاقد مركز مي‌سازند. دلايل ديگري براي اهميت EOS هم وجود دارد.

ابتدا اينكه عرضه سكه اوليه آن از طولاني‌ترين و سودآورترين عرضه‌ها در تاريخ بود (به مدت يك سال و رقم ? ميليارد دلار). EOS يك مكانيسم اثبات مالكيت (proof-of-stake) را عرضه مي‌كند كه اميدوار است بتواند مقياس‌پذيري بيشتري نسبت به رقباي خود ارائه بدهد. EOS حاوي EOS.IO است كه مشابه سيستم عامل يك كامپيوتر است و به عنوان شبكه بلاكچين براي اين ارز ديجيتال و همچنين سكه‌هاي EOS عمل مي‌كند. EOS به دليل نبود مكانيسم استخراج براي توليد سكه‌ها در نوع خود يك انقلاب است. در مقابل، توليدكننده‌هاي بلوك اقدام به ايجاد بلوك‌ها مي‌كنند و در مقابل سرعت توليد خود، توكن EOS دريافت مي‌كنند. EOS داراي سيستم پيچيده‌اي از قوانين براي نظارت بر اين فرايند است، با اين ايده كه اين شبكه در نهايت دمكراتيك‌تر و فاقدمركزتر از هر ارز ديجيتال ديگري خواهد بود. تا ? ژانويه ????، EOS داراي ارزش بازار ?.? ميليارد دلار و ارزش ?.??.?? دلار در هر توكن بوده است.

?. بيتكوين اس وي (Bitcoin SV (BSV))

SV‌ كه شكل كوتاه‌شده Satoshi Vision است، يك انشعاب سخت از بيتكوين كش است. بيتكوين اس وي يك انشعاب از انشعابي شبكه اصلي بيتكوين است. يك ارتقاء (upgrade) برنامه‌ريزي‌شده در شبكه براي نوامبر ???? منجر به شكل‌گيري اختلافي طولاني بين گروه‌هاي استخراج‌كننده و توسعه‌دهنده و در نهايت شكل‌گيري يك انشعاب سخت و ايجاد بيتكوين اس وي شد. توسعه‌دهنده‌هاي بيتكوين اس وي ادعا مي‌كنند كه اين ارز ديجيتال پروتكل اصلي ساتوشي ناكاموتو را زنده مي‌كند و در عين حال امكان افزايش ثبات و مقياس‌پذيري را فراهم مي‌كند. همچنين توسعه‌دهنده‌هاي بيتكوين اس وي امنيت و پردازش سريع تراكنش را در اولويت قرار داده‌اند. تا ? ژانويه ???? بيتكوين اس وي داراي ارزش بازار ?.? ميليارد دلار و ???.??.?? دلار در هر توكن بوده است.

??. Binance Coin (BNB)

Binance Coin توكن رسمي پلتفرم ارز ديجيتال Binance است. اين ارز ديجيتال كه در سال ???? بنيانگذاري شد به سرعت به بزرگترين صرافي از نظر حجم تجارت تبديل شده است. توكن Binance Coin به كاربران امكان مي‌دهد ارزهاي ديجيتال مختلفي را بر روي پلتفرم Binance داد و ستد كنند. مي‌توان از Binance Coin براي كاهش هزينه‌هاي تراكنش و پرداخت هزينه خريد كالاها و خدماتي خاص از جمله هزينه سفر و خيلي چيزهاي ديگر استفاده كرد. تا ژانويه ???? اين ارز ديجيتال داراي ارزش بازار ?.? ميليارد دلار و ارز توكن آن ??.?? دلار بوده است.